دهیدراته شدن دیسک کمر

دهیدراته شدن دیسک کمر به معنای کاهش و از دست دادن مایع موجود در دیسک‌ کمر است. این عارضه، با بالا رفتن سن ارتباط مستقیم دارد. در واقع، با بالا رفتن سن، احتمال اینکه میزان مایع موجود در دیسک کمر کاهش پیدا کند، افزایش پیدا می‌کند. افرادی که خشکی دیسک کمر دارند، علائمی مانند سفتی و ضعف مفاصل را در پشت خود احساس می‌کنند. در صورتی که دیسک کمر دچار خشکی آبی (دهیدراته شدن) خفیف باشد، معمولا قابل درمان است و می‌توان با روش‌هایی مانند ورزش و ماساژ آن را بهبود داد. این تمرینات و ماساژ می‌توانند به تقویت عضلات پشتی و حمایت از دیسک‌های کمر کمک کنند.

دهیدراته شدن دیسک کمر چیست؟

دهیدراته شدن یا خشکی دیسک کمر، زمانی رخ می‌دهد که میزان مایع موجود در دیسک‌ها کاهش پیدا کند یا از دست برود. در اصطلاح پزشکی به این وضعیت دهیدراته یا خشک شدن دیسک کمر می‌گویند. دیسک‌ها حاوی مایعاتی هستند که میزان استحکام و انعطاف‌پذیری آن‌ها را تامین می‌کنند. در طول زمان و به علت بیماری دژنراتیو دیسک فرسوده و خشک می‌شود.

دهیدراته شدن دیسک کمر و علائم آن

علائم دهیدراته شدن دیسک کمر ممکن است بسته به منطقه مورد تاثیر در ستون فقرات، متفاوت باشد. با این حال، علائم بارز دهیدراته یا کم آب شدن دیسک کمر شامل موارد زیر می‌شوند:

• دردهای سیاتیک: این دردها در اثر فشار و تحریک عصب سیاتیک، که بر اثر خشک شدن دیسک کمر ایجاد می‌شود، رخ می‌دهند. دردهای سیاتیک از نیمکره پشتی ران پایین تا پا و انگشتان پا ادامه پیدا می‌کنند.
• کاهش دامنه حرکت: دهیدراته شدن دیسک کمر می‌تواند منجر به محدودیت و کاهش دامنه حرکت در قسمت پشتی و کمر شود. این اتفاق می‌تواند موجب بروز مشکلات در انجام فعالیت‌های روزمره و بیشتر شدن درد شود.
• ضعف و سستی عضلات: خشکی دیسک کمر می‌تواند باعث ضعف و سستی عضلات در ناحیه پشتی و کمر شود. این اتفاق  منجر به کاهش استحکام و توانایی عضلات در پشتیبانی از  کمر شود.
• بی‌حسی پایین کمر یا پاها: در برخی موارد، دهیدراته شدن دیسک کمر می‌تواند به علت فشرده شدن عصب‌های مربوطه، منجر به بی‌حسی یا کاهش حس در ناحیه پایین کمر یا پاها شود.
• تغییر در رفلکس‌های زانو و پاها: خشک شدن دیسک کمر،  می‌تواند باعث تغییر در رفلکس‌های زانو و پاها شود.
• سفتی و سختی مفاصل پشت: خشک شدن دیسک کمر می‌تواند موجب سفتی و سختی مفاصل پشت شود.  در نتیجه، سفت و سخت شدن مفاصل پشت موجب  بروز حساسیت و درد در ناحیه پشتی کمر می‌گردد.
• احساس سوزش یا سوزن‌سوزن شدن: برخی افراد که دچار خشکی دیسک کمر هستند با احساس سوزش یا سوزن‌سوزن شدن در ناحیه مورد تاثیر (پا و کمر) رو به رو می‌شوند.

دهیدراته شدن دیسک کمر و دلایل آن

خشک شدن دیسک کمر بیشتر به علت سایش و وجود پارگی در ستون فقرات، در اثر بالا رفتن سن رخ می‌دهد. افزایش سن به عنوان شایع‌ترین دلیل خشک شدن دیسک کمر شناخته می‌شود.  البته، خشک شدن دیسک کمر در افراد جوان نیز وجود دارد.

• تصادف یا تروما: صدمات ناگهانی ناشی از تصادف یا ضربه‌های مستقیم به ناحیه کمر می‌تواند سبب خشک شد‌ن دیسک شود.
• افزایش یا کاهش وزن: وجود تغییر زیاد در وزن بدن، یکی از دلایل خشک شدن دیسک کمر است. برای مثال، افزایش وزن زیاد یا کاهش وزن ناگهانی، می‌تواند از جمله دلایل دهیدراته و خشک شدن دیسک کمر باشد. 
• اسپوندیلیت آنکیلوزان: این یک بیماری التهابی است که باعث جمع شد‌ن و انحنای استخوان‌های ستون فقرات می‌شود. این وضعیت نیز می‌تواند خشک شد‌ن دیسک کمر را در پی داشته باشد.
• آسیب‌های ناشی از سوانح رانندگی، سقوط یا ورزش: صدمات فیزیکی ناگهانی که در نتیجه تصادفات رانندگی، سقوط‌ یا فعالیت‌های ورزشی شدید اتفاق می‌افتد، می‌تواند به خشک شد‌ن دیسک کمر منجر شود.
• فشار مکرر به کمر: فشار مکرر و مداوم بر روی کمر، به ویژه در نتیجه بلند کرد‌ن اجسام سنگین، می‌تواند به خشک شد‌ن دیسک کمر منجر شود.

تشخیص دهیدراته شدن دیسک کمر

برای شناسایی و تشخیص خشکی دیسک کمر، باید توسط پزشک متخصص معاینه شد. پزشک متخصص، وضعیت شما را بررسی نموده و معاینات لازم را انجام می‌دهد. همچنین، پزشک فوق تخصص درد، برای بررسی و سنجش قدرت عضله‌ها و حس اندام‌ها و ارزیابی رفلکس‌های تاندون عمیق، آزمایش‌هایی را تجویز می‌کند. در صورت لزوم، پزشک آزمایشاتی مانند اشعه ایکس سی تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری) یا اسکن MRI انجام شود. با استفاده از این آزمایش‌ها، پزشک می‌تواند به طور مستقیم ساختار استخوان‌ها و ستون فقرات را مشاهده کرده و اطلاعاتی درباره شکل و اندازه دیسک‌ها به دست آورد.

نتیجه‌گیری

 دهیدراته شدن دیسک کمر، در مواقعی رخ می‌دهد که مایع موجود در دیسک کاهش پیدا کرده یا از دست می‌رود. دردهای سیاتیک، کاهش دامنه حرکت، افزایش یا کاهش وزن، آسیب‌های ناشی از سوانح رانندگی، سقوط یا ورزش، فشار مکرر به کمر و اسپوندیلیت آنکیلوزان از جمله دلایل این عارضه هستند. باید توجه داشت که مشاوره پزشکی  در خصوص تشخیص و درمان خشک شد‌ن دیسک کمر بسیار مهم است.

سوالات متداول